ΤΗ Λ' ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ ΜΗΝΟΣ

 

Μνήμη τού Αγίου Ιερομάρτυρος Γρηγορίου τής μεγάλης Αρμενίας.

 

ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ

 

Εις τό, Κύριε εκέκραξα, ιστώμεν Στίχους ς' καί ψάλλομεν Στιχηρά Προσόμοια.

 

Ήχος πλ. β'

Όλην αποθέμενοι

Μαρτύρων εν αίματι, τήν Ιεράν διπλοίδα, φοινίξας εισέδραμες, εις Αγίων Άγια, αξιάγαστε, ένθα φώς άρρητον, ένθα θεία δόξα, όπου ήχος εορτάζοντος, εν ώ τών πόνων σου, Μάρτυς αποδέχη τά έπαθλα, καί στέφος τό αμάραντον, καί τήν αιωνίζουσαν εύκλειαν, καί τού Παραδείσου, τήν οίκησιν Γρηγόριε σοφέ, εν παρρησία δεόμενος, υπέρ τών ψυχών ημών.

 

Βασάνων ουκ έσεισε, σού τήν ψυχήν τρικυμία, ου κάθειρξις χρόνιος, εν ζοφώδει λάκκω σε κατακρύπτουσα, Αθλητά ένδοξε, αλλ' ως φώς ήστραψας, τοίς εν σκότει κινδυνεύουσι, τής ματαιότητος, ούς υιούς ημέρας ανέδειξας, λουτρού διά Βαπτίσματος, καί αναγεννήσεως κρείττονος, καί σωτηριώδους, καί θείας αληθώς διαγωγής, ως ιεράρχης θεόληπτος, πάνσοφε Γρηγόριε.

 

Νυμφίον αθάνατον, σέ τόν απάντων Δεσπότην, Ριψιμία στέργουσα, τήν δοράν αφήρηται, τήν τού σώματος, τών παθών πρότερον, τόν ζοφώδη σακκον, εγκρατεία διαρρήξασα, μεθ' ής ηγώνισται, καί Γαϊανή η αοίδιμος, παρθένων επιφέρουσα, όμιλον στερρώς εναθλήσαντα, καί καταβαλόντα, τής Εύας τόν αρχαίον πτερνιστήν, άς επαξίως γεραίροντες, σέ Χριστέ δοξάζομεν.

Δόξα... Ήχος πλ. β'

Σεργίου

Τίς επαξίως τών αρετών σου διηγήσεται τά τρόπαια; ποίον στόμα τού μαρτυρίου τήν καρτερίαν αποφθέγξεται; εν αμφοτέροις γάρ ηρίστευσας Γρηγόριε, Αλλά μή παύση δυσωπών, ευαρεστήσας Χριστώ, σωθήναι τάς ψυχάς ημών, ως έχων Ιερομάρτυς παρρησίαν πολλήν.

Καί νύν... Θεοτοκίον

Τριήμερος ανέστης Χριστέ

Τήν πάσάν μου ελπίδα εις σέ, Παρθένε ανατίθημι, μή παρίδης, αλλά σπεύσον αγαθή, ρυσθήναί με εν τάχει, παθών τών ενοχλούντων, καί καθ' εκάστην πολεμούντων με.

Η Σταυροθεοτοκίον

Ο ήλιος εσκότισεν, Υιέ μου προσηλούμενον, φωτοδότα, καθορών σε καί η γή, τώ φόβω εκλονείτο, λαός δέ Ιουδαίων, ουδόλως ώκτειρε παμφίλτατε.

 

Εις τόν Στίχον, Στιχηρά τής Οκτωήχου.

 

Δόξα... Ήχος πλ. β'

Εις τόν άδυτον γνόφον τού αφράστου φωτός, εισδύσας νοητώς ο Μάρτυς καί Ποιμήν, εμυήθη τά απόρρητα τών μυστηρίων Θεού, ως Μάρτυς μέν φωτιζόμενος, ως ποιμήν δέ μυσταγωγούμενος, διό διπλούς καί τούς στεφάνους, εκ τής άνω δόξης ανεδήσατο, πρεσβεύων πάντοτε Χριστώ υπέρ τών ψυχών ημών.

Καί νύν... Θεοτοκίον

Ήχος πλ. β'

Θεοτόκε, σύ εί η άμπελος η αληθινή, η βλαστήσασα τόν καρπόν τής ζωής. Σέ ικετεύομεν, πρέσβευε, Δέσποινα, μετά τών Αποστόλων, καί πάντων τών Αγίων, ελεηθήναι τάς ψυχάς ημών.

 

Η Σταυροθεοτοκίον

Τριήμερος ανέστης Χριστέ

Παρίστατο τώ ξύλω ποτέ, καιρώ τώ τής σταυρώσεως, η Παρθένος,

σύν παρθένω Μαθητή, καί κλαίουσα εβόα, Οίμοι! πώς πάσχεις πάντων, Χριστέ υπάρχων η απαθεια!

 

Απολυτίκιον  Ήχος δ'

Καί τρόπων μέτοχος, καί θπόνων διάδοχος, τών Αποστόλων γενόμενος, τήν πράξιν εύρες Θεόπνευστε, εις θεωρίας επίβασιν, διά τούτο τόν λόγον τής αληθείας ορθοτομών, καί τή πίστει ενήθλησας μέχρις αίματος, Ιερομάρτυς Κυπριανέ, πρέσβευε Χριστώ τώ Θεώ, σωθήναι τάς ψυχάς ημών.

 

ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΡΘΡΟΝ

 

Η συνήθης Στιχολογία, οι Κανόνες τής Οκτωήχου καί τού Αγίου, ού η Ακροστιχίς.

 

Τόν γρήγορον μέλπω σε, Μάρτυς, ποιμένα. Ο Ιωσήφ.

 

Ωδή α'  Ήχος δ'

Τριστάτας κραταιούς

Τριάδι τή σεπτή παρεστώς στεφηφόρος, ως γρήγορος ποιμήν, ως Μάρτυς ιερός, Ιεραίς σου δεήσεσι, κοίμισον τά τών παθών μου, αχλυώδη ινδάλματα, ευφημούντός σε, Μάκαρ Γρηγόριε.

 

Ο άδυτος λαμπτήρ, Ιεράρχης ο μέγας, ο πολύαθλος ποιμήν, αγώνων η τριβή, Αρμενίας τό καύχημα, σήμερον πρός ευωχίαν, τούς πιστούς συνεκάλεσε, συνελθόντες αυτόν μακαρίσωμεν.

 

Ναμάτων ζωηρών, τών τού Πνεύματος Μάκαρ, εμπλησθείς ως ποταμός, Εδέμ τής νοητής, εκπεπόρευσαι πρόσωπον, άρδων τό τής Εκκλησίας, καί ξηραίνων τό πέλαγος, τής ειδωλομανίας Γρηγόριε.

Θεοτοκίον

Γυναίκες τώ Σταυρώ, τού εκ σού σαρκωθέντος, κραταιούμεναι Αγνή, ενήθλησαν στερρώς, καί αυτώ προσηνέχθησαν, όπισθέν σου τής Παρθένου, παρθενίας λαμπρότησι, καί Μαρτύρων εν αίματι λάμπουσαι.

 

Ωδή γ'

Ότι στείρα έτεκεν

Ραπισμοίς σιαγόνων σου, μύλας συντρίβεις λεόντων, καί οχετοίς αιμάτων, δαιμόνων λύθρον εκμειοίς, ειδωλικάς προρρίζους τε, καταστρέφεις στήλας, Αξιάγαστε.

 

Ου δεινών επίτασις, ου χαλεπαί τιμωρίαι, ού ζοφωτάτη λάκκου, κάθειρξις χρόνιος τήν σήν, αδαμαντίνην έτρεψε διάνοιαν Μάρτυς αξιάγαστε.

 

Νυσταγμόν σοίς όμμασι, Μάρτυς ουκ έδωκας έως, τούς νυσταγμώ κακίας, κεκρατημένους δυσσεβώς, υιούς ημέρας έδειξας κραυγάζοντας, Άγιος εί Κύριε.

Θεοτοκίον

Μητροπάρθενον Κόρην, σέ Ριψιμία η Μάρτυς, επισταμένη μόνην, εθέλχθη σού ταίς καλλοναίς, καί τώ Χριστώ οπίσω σου προσήνεκται, άθλοις διαλάμπουσα.

Ο Ειρμός

«Ότι στείρα έτεκεν, η εξ εθνών Εκκλησία, καί η πολλή εν τέκνοις ησθένησε συναγωγή, τώ θαυμαστώ Θεώ ημών βοήσωμεν, Άγιος εί Κύριε».

 

Κάθισμα  Ήχος γ'

Θείας πίστεως

Βλέμμα γρήγορον τής διανοίας, Μάρτυς ένδοξε προκεκτημένος, ομωνύμως καί καταλλήλως διέπρεψας, υπέρ Χριστού τή αθλήσει στρεβλούμενος, εν προσευχαίς ανενδότως ηγρύπνησες, όθεν είληφας, Ιεραρχικώς δι' αίματος, βραβείον κατ' άμφω παμμάκαρ Γρηγόριε.

Δόξα... Καί νύν... Θεοτοκίον

Θεία γέγονας σκηνή τού Λόγου, μόνη πάναγνε Παρθενομήτορ, τή καθαρότητι Αγγέλους υπεράρασα, τόν υπέρ πάντας εμέ γούν γενόμενον, ρερυπωμένον σαρκός πλημμελήμασιν, αποκάθαρον, πρεσβειών σου ενθέοις νάμασι, παρέχουσα σεμνή τό μέγα έλεος.

Η Σταυροθεοτοκίον

Η αμίαντος αμνάς τού Λογου, η ακήρατος Παρθενομήτωρ, εν τώ Σταυρώ θεασαμένη κρεμάμενον, τόν εξ αυτής ανωδίνως βλαστήσαντα, μητροπρεπώς θρηνωδούσα εκραύγαζεν, Οίμοι τέκνον μου! πώς πάσχεις; θέλων ρύσασθαι, παθών τής ατιμίας τόν άνθρωπον.

 

Ωδή δ'

Ο καθήμενος εν δόξη

Εις περίβλεπτόν σε ύψος, μαρτυρίου ανήνεγκεν, υψηλός εν δόξη, Κύριος Ύψιστος ένδοξε, ού τά παθήματα χαίρων εξεικόνισας, Ιερομάρτυς, δόξα βοών τή δυνάμει σου.

 

Λυμαινόμενον αθέως, τόν εχθρόν χώραν άπασαν, τήν τών Αρμενίων, θεία δυναστεία κατέβαλες, καί ως πυρσός αναλάμψας κατεφώτισας, τούς εν σκότει, κειμένους σοφέ ματαιότητος.

 

Πολυπλάσιον τώ Κτίστη, σού τό τάλαντον ήνεγκας, τών ανασωθέντων, θείαις διδαχαίς σου Γρηγόριε, καί πρός αυτού τόν αγήρω κλήρον είληφας, βασιλείαν, τήν τών ουρανών καί λαμπρότητα.

Θεοτοκίον

Ως καλήν ως εκλεκτήν σε, ως ωραίαν ηγάπησαν, νεάνιδες Κόραι, μετά Ριψιμίας αθλήσασαι, παρθενομήτορ Μαρία, καί οπίσω σου, προσηνέχθησαν, τώ σώ Υιώ ευφραινόμεναι.

 

Ωδή ε'

Τόν φωτισμόν σου Κύριε

Σταυροφανές εώρακας, σημείον εμφανώς, φωτί εκλαμπον, καί λύον τήν νύκτα τήν ειδωλικήν, φωτός τε τέκνα, τούς πιστούς εργαζόμενον.

 

Εν κατωτάτω λάκκω σε, διέσωσε Θεός, θηρσί συνόντα ετών περιόδους, μέλλοντα φωτί τού θείου Λόγου, καταυγάζειν τούς άφρονας.

 

Μαρτυρικώς ηγώνισαι, καί στεφθείς ως νικητής, χρισθείς δέ μύρω Ιερωσύνης, έχρισας λαούς, δυσώδους πλάνης, απαλλάξας Γρηγοριε.

Θεοτοκίον

Οι τής οσμής αισθόμεναι, τού μύρου τού εκ σού αγνή, Παρθένε εκλάμψαντος Λόγου, δι' αθλητικών, αυτώ αγόνων, ευηρέστησαν χαίρουσαι.

 

Ωδή ς'

Εβόησε, προτυπών

Ρημάτων σου, δυναστεία ναοί κατερράγησαν, καί δαιμόνων κατεβλήθη, ανίδρυτα ξόανα, καί Πιστών καρδίαι, θεϊκώ ενιδρύθησαν έρωτι.

 

Τηριδάτην, ώσπερ συνδεδεμένον προσήγαγες, τώ Κυρίω, ώσπερ άρνα τόν πρίν λύκον άγριον, διά μέγαν πλούτον, ευσπλαγχνίας Θεού νύν σωζόμενον.

 

Υπέδειξας, πλανηθείσι τήν τρίβον τήν ένθεον, απλανέσι διδαχαίς, Ιεράρχα χρησάμενος, ως ποιμήν Ποιμένος, αληθούς μιμητής ώ Γρηγόριε.

Θεοτοκίον

Σταυρωθέντα, τόν εκ σού ως επέγνω σαρκούμενον, Θεοτόκε, Ριψιμία αυτώ συνεσταύρωται, ως αμνάς ποιμένι, Ιερείον Θεού ως αμώμητον.

Ο Ειρμός

«Εβόησε, προτυπών τήν ταφήν τήν τριήμερον, ο Προφήτης Ιωνάς, εν τώ κήτει δεόμενος, Εκ φθοράς με ρύσαι, Ιησού Βασιλεύ τών δυνάμεων».

 

Κοντάκιον  Ήχος β'

Τούς ασφαλείς

Τόν ευκλεή καί Ιεράρχην άπαντες, ως αθλητήν τής αληθείας σήμερον, οι πιστοί θείοις εν άσμασι, καί υμνωδίαις ευφημήσωμεν, τόν γρήγορον ποιμένα καί διδάσκαλον, Γρηγόριον, φωστήρα τόν παγκόσμιον, Χριστώ γάρ πρεσβεύει τού σωθήναι ημάς.

Ο Οίκος

Τούτον τόν μέγαν έν αθλοφόροις, τόν φωστήρα τόν θείον, Αρμενίας πιστοί ποιμένα τε καί πρόμαχον, εν υμνωδίαις ευφημούμεν, καί άσμασιν ενθέοις αυτού τήν μνήμην, τήν γάρ αχλύν τών ματαίων ειδώλων ηφάνισε, σύν αυτοίς καί τών δαιμόνων τήν ενέργειαν ενέκρωσε, διό τούς πόνους υπήνεγκε, σταθερά διανοία καί χάριτι, καί πρεσβεύει Χριστώ τού σωθήναι ημάς.

 

Σ υ ν α ξ ά ρ ι ο ν

Τή Λ' τού αυτού μηνός, Μνήμη τού Αγίου Ιερομάρτυρος Γρηγορίου τής μεγάλης Αρμενίας.

Στίχοι

·          Ειδώς τό, Γρηγορείτε, τού Θεού Λόγου,

·          Θεού καλούντος, γρηγορών ώφθης Πάτερ,

·          Αρμενίης μεγάλης θάνε Γρηγόριος τριακοστή.

 

Τή αυτή ημέρα, Μνήμη τών αγίων Μαρτύρων γυναικών Ριψιμίας, Γαϊανής, καί ετέρων λβ' Οσιομαρτύρων γυναικών καί παρθένων.

Στίχοι

·          Ήλγει σπαθισμοίς ουδαμώς Ριψιμία,

·          Άπειρα τούτοις ανταριθμούσα στέφη.

·          Γϊανήν έστεψεν άσκησις πάλαι.

·          Καί νύν άθλησις η διά ξίφους στέφει.

·          Τιμά Τριάς, δεκάς σε τριπλή Μαρτύρων,

·          Σύν ταίς δυσί θνήσκουσα σού χάριν ξίφει.

 

Τή αυτή ημέρα, Μνήμη τών αγίων εβδομήκοντα Μαρτύρων, τών συναναιρεθέντων τή αγία Ριψιμία, καί μνήμη τών Οσίων δύο γυναικών.

Στίχοι

·          Τέθνηκεν, ανδρών εβδομηκοντάς ξίφει,

·          Θνήσκειν ετοίμων, ει δέοι, καί πολλάκις.

·          Δυάς γυναικών, αρεταίς τεθραμμένων,

·          Αθλητικώ τμηθείσα κοσμείται ξίφει.

 

Τή αυτή ημέρα, Μνήμη τού Μάρτυρος Στρατονίκου.

Στίχοι

·          Ο Στρατόνικος τώ διά ξίφους τέλει,

·          Άπαν στράτευμα δαιμόνων νικά μόνος.

 

Τή αυτή ημέρα, ο άγιος Μάρτυς Μαρδόνιος, άνθρακας επί τού ομφαλού δεξάμενος τελειούται.

Στίχοι

·          Γνώρισμα Μαρδόνιε τού πάθους φέρεις,

·          Επ' ομφαλού σφράγισμα καύσεως φέρων.

 

Τή αυτή ημέρα, οι άγιοι χίλιοι Μάρτυρες, ξίφει τελειούνται.

Στίχοι

·          Χιλιάριθμος αυχενοτμήτων φάλαγξ,

·          Έπαθλον εύρεν ουκ αριθμητά στέφη.

 

Ταίς αυτών αγίαις πρεσβείαις, Χριστέ ο Θεός, ελέησον ημάς. Αμήν.

 

Ωδή ζ'

Αβραμιαίοι ποτέ

Πολυειδείς βασάνους, καθυπομείνας Μάρτυς, πολλούς βασάνων ηλευθέρωσας, μελλούσης ετάσεως, ο τών Πατέρων βοών, Θεός ευλογητός εί.

 

Οίκον Τριάδος σαυτόν, αποτελέσας Μάρτυς, ναούς ειδώλων κατηδάφισας, ναούς δέ ανήγειρας, τώ παντεπόπτη Λόγω, λαού εις σωτηρίαν.

 

Ιερουργός εδείχθης, σαυτόν θυσίαν πρώην, θερμώς προσάγων τώ Δεσπότη σου, όν θύων μετέπειτα, τοίς ευσεβέσι νέμεις, ψυχών εις σωτηρίαν.

Θεοτοκίον

Μαρτυρικοίς στεφάνοις, κεκοσμημέναι Κόραι, τώ εκ Παρθένου ανατείλαντι, Θεώ προσηνέχθησαν, μελωδικώς βοώσαι, Χριστέ, ευλογητός εί.

 

Ωδή η'

Λυτρωτά τού παντός

Εναθλήσας νομίμως κατήσχυνας, τούς ανόμους εχθρούς κραταιότατα, Ιερουργέ Γρηγόριε, καί Θεώ προσηγάγω μέλποντα δήμον, Ευλογείτε υμνείτε τόν Κύριον.

 

Νεουργήσας τήν άκαρπον άρουραν, κατεβάλου τού λόγου τά σπέρματα, εις εκατόν δρεψάμενος, λογικών ασταχύων τήν ευκαρπίαν, γεωργώ τών ψυχών ευφορήσασαν.

 

Αστραπαίς σου τών λόγων εφώτισας, καί πολλάς μυριάδας προσήγαγες, τώ δι' ημάς εκούσια, υπομείναντι πάθη, ώ μελωδούμεν, Ευλογείτε υμνείτε τόν Κύριον.

Θεοτοκίον

Ού βασάνων πληθύν δειλιάσασα, ού σαρκός ηδοναίς υποκύψασα, τόν έκ Παρθένου Κύριον, ωμολόγει βοώσα η Ριψιμία, Ευλογείτε υμνείτε τόν Κύριον.

Ο Ειρμός

«Λυτρωτά τού παντός παντοδύναμε, τούς εν μέσω φλογός ευσεβήσαντας, συγκαταβάς εδρόσισας, καί εδίδαξας μέλπειν, Πάντα τά έργα, ευλογείτε υμνείτε τόν Κύριον».

 

Ωδή θ'

Εύα μέν τώ τής παρακοής

Ισχύϊ νευρούμενος Χριστού υπήνεγκας, τών βασάνων τό επίπονον, στήλας κατέαξας δαιμόνων, ναούς ειδωλικούς κατηδάφισας, λαούς τε τούς εν αγνοία εφώτισας, Ιερομάρτυς πανσεβάσμιε.

 

Ως όρθρος ανέτειλεν ημίν η μνήμη σου, χαρισμάτων αίγλην φέρουσα, σύ γάρ φωτός ώφθης δοχείον, τού θείου καί πρός φώς εξεδήμησας, ανέσπερον πλουσίως λαμπόμενος, φωτοχυσίαις θείαις Όσιε.

 

Συνόμιλος ώφθης Προφητών, Μαρτύρων τε, Αποστόλων ομοδίαιτος, Αρχιερέων καί Όσίων, Αγγέλων Αρχαγγέλων Ισόρροπος, μεθ' ών υπέρ ημών τών υμνούντων σε, Πάτερ δυσώπει τόν φιλάνθρωπον.

 

Ηρίστευσαν γύναια σεμνά τήν έκπτωσιν, τήν τής Εύας ανορθούμενα, ήνεγκαν πόνων τρικυμίαν, μεγάλα τόν εις ύψος καυχώμενον, ποσίν ωραιοτάτοις συνέτριψαν, άς επαξίως μακαρίζομεν.

Θεοτοκίον

Φωτί τού προσώπου τού εκ σού εκλάμψαντος, ελλαμφθείσα Αειπάρθενε, πόθω ασχέτω Ριψιμία, παθήματα αυτού καί τόν θάνατον, οικεία τή σαρκί εξεικόνισεν, όθεν σύν σοί νύν επαγάλλεται.

Ο Ειρμός

«Εύα μέν τώ τής παρακοής νοσήματι, τήν κατάραν εισωκίσατο, σύ δέ Παρθένε Θεοτόκε, τώ τής κυοφορίας βλαστήματι, τώ κόσμω τήν ευλογίαν εξήνθησας, όθεν σε πάντες μεγαλύνομεν».

 

Εξαποστειλάριον

Γυναίκες ακουτίσθητε

Φρικτόν ιδόντες θέαμα, εξέστησαν οι άπιστοι, όν γάρ ενόμιζον είναι, νεκρόν εν λάκκω θηρίων, ζώντα αναβιβάσαντες, προσπίπτουσι κραυγάζοντες, Μέγας Θεός Γρηγορίου, ο τούτον δείξας φωστήρα.

Θεοτοκίον

Ο νώτοις εποχούμενος, χερουβικοίς Πανάχραντε, εν ταίς αγκάλαις σου θέλων, σάρκα λαβων ανεκλήθη, όπως ημάς εργάσηται, υιούς Θεού τή χάριτι, τούς εις αυτόν πιστεύοντας, καί σέ αεί ευφημούντας, τήν πρόξενον σωτηρίας.

 

Καί η λοιπή Ακολουθία τού Όρθρου, καί Απόλυσις